Nierproblemen: heeft jouw kat nierfalen?

Nierfalen en nierproblemen bij katten

De nieren spelen een zeer belangrijke rol in het lichaam van je kat. Ze filteren het bloed. Dit wil zeggen dat ze ervoor zorgen dat belangrijke stoffen in de juiste hoeveelheden in het bloed aanwezig zijn. Afvalstoffen worden uit het bloed gehaald en verlaten het lichaam vervolgens via de urine. Ook reguleren de nieren de vochtbalans, wat betekent dat ze bepalen hoeveel een kat plast en hoeveel een kat moet drinken.

Helaas komen nierfalen bij katten regelmatig voor. Met name bij oudere katten zien we vaak chronische nierproblemen, maar het komt ook geregeld bij jongere katten voor. In dit artikel bespreken we onder andere de meest voorkomende oorzaken, de symptomen en de behandeling bij nierproblemen zoals nierfalen.

Hoe wordt nierfalen veroorzaakt?
Bij chronisch nierfalen werken de nieren minder goed, waardoor afvalstoffen zich ophopen in het lichaam. Er zijn verschillende oorzaken voor nierfalen. Er kan sprake zijn van een aandoening van de nieren zelf, een ontsteking, nierstenen, een erfelijke aandoening of een tumor. Nierfalen kan ook ontstaan door chronische ontstekingen elders in het lichaam, hormoonziekten, een hoge bloeddruk of een verstopte plasbuis door blaasgruis of -stenen.

De meest voorkomende oorzaken van nierproblemen zijn:

• Virus- of bacteriële infecties van de nierbekken of urinewegen
• Aangeboren (erfelijke) aandoeningen
• Nierstenen
• Ouderdom
• Kanker of tumoren
• Vergiftiging door bijvoorbeeld lelies, antivriesmiddel of medicijnen

Wanneer een kat gediagnosticeerd is met nierproblemen, is de oorzaak meestal niet meer te achterhalen. Indien de oorzaak wél te achterhalen is kan deze worden weggehaald.

Welke soorten nierfalen zijn er?
Nierfalen bij katten kan in drie verschillende categorieën worden ingedeeld.

• Pre-renaal nierfalen
  Hierbij ontvangen de nieren onvoldoende bloedtoevoer. Dit ontstaat vaak bij uitdroging of hartfalen.
• Renaal nierfalen
  Bij renaal nierfalen zijn de nieren zelf beschadigd, bijvoorbeeld door vergiftiging.
• Post-renaal nierfalen
  Hierbij is de urinetoevoer gestopt. Dit kan door blaasgruis of een steentje in de urineleider. Post-renaal nierfalen komt vaker voor bij katers.

Beschadigde nieren herstellen zich helaas niet meer. Het is daarom extra belangrijk dat nierfalen tijdig wordt vastgesteld om te voorkomen dat de nierfunctie verder achteruit gaat. Ga altijd naar de dierenarts als jij het vermoeden hebt dat jouw kat nierproblemen heeft.

Hoe kan ik nierfalen bij mijn kat herkennen?
Net als mensen kunnen katten prima een nier missen. De gevolgen van nierfalen worden pas merkbaar als 70 tot 75% van de nieren beschadigd is geraakt. Deze schade is onomkeerbaar. Daarnaast laat een kat met chronisch nierfalen vaak zeer algemene symptomen zien die ook bij andere gezondheidsproblemen kunnen voorkomen. Om nierfalen zo vroeg mogelijk te ontdekken zijn er een aantal symptomen waar je op kunt letten:

Veel drinken en plassen
Wanneer de nieren van de kat de urine niet goed kunnen concentreren, komen er minder afvalstoffen terecht in de urine. Hierdoor gaan katten meer plassen en dus meer drinken.

Misselijkheid, verminderde eetlust en gewichtsverlies
Wanneer de nieren de afvalstoffen niet meer goed uit het bloed kunnen filteren, kunnen er zweren en wondjes in de darmen, de maag en de mond ontstaan. Deze zweren en wondjes kunnen zorgen voor een verminderde eetlust, misselijkheid en diarree wat vervolgens weer kan leiden tot gewichtsverlies.

Slechte conditie en verslechterde vacht
Nierfalen veroorzaakt ook bloedarmoede. Bloedarmoede heeft als gevolg dat de kat minder energie heeft en contact met mensen of andere dieren vermijdt. Doordat de nieren minder goed vocht vast kunnen houden, zal de conditie van de vacht verslechteren en ontstaan er vachtproblemen. De vacht wordt doffer en zal recht overeind blijven staan. Ook kun je merken dat je kat minder de behoefte heeft om zichzelf te wassen.

Zijn nierproblemen te behandelen?
De eerste stap is het vaststellen van nierfalen. Nierfalen zijn onder te verdelen in acuut en chronisch nierfalen. Ga bij een vermoeden van nierproblemen altijd naar de dierenarts. De dierenarts kan een behandelplan opstellen.

We spreken van chronisch nierfalen wanneer de nieren al langer dan 2-3 maanden slecht werken. De behandeling van (chronische) nierfalen is gericht op het verbeteren van zowel de levensverwachting als de levenskwaliteit van de kat. De kat wordt vaak behandeld door extra vocht toe te dienen (door middel van een infuus), waardoor de nieren doorgespoeld worden. Verder kan de dierenarts bloeddrukverlagers voorschrijven en kan hij verschillende injecties geven om het aantal rode bloedcellen te verhogen.

Naast de behandeling bij de dierenarts moet je ervoor zorgen dat je kat genoeg vocht binnenkrijgt (bijvoorbeeld door middel van blikvoer en voldoende water) en wordt de kat vaak op een speciaal nierdieet gezet. Dit dieet bevat minder eiwit en fosfaat, waardoor deze stoffen minder in het bloed aanwezig zullen zijn en de nieren dus minder moeite hoeven te doen om deze stoffen uit het bloed te filteren. Een nierdieet is het belangrijkste onderdeel in de behandeling van acute nierfalen en zorgt voor het verlengen van de levensverwachting van katten met chronische nierfalen.

Tenslotte is het handig om een kat met een nierprobleem regelmatig te laten controleren. De eerste controle vindt vaak twee maanden na de diagnose plaats. Daarna wordt aangeraden om twee keer per jaar langs te gaan bij de dierenarts. Tijdens deze bezoeken wordt je kat volledig onderzocht om het verloop van nierfalen goed in kaart te brengen.